VOEDSELOVERGEVOELIGHEID & KINDERDIETIST
Voedselovergevoeligheid wordt gebruikt als overkoepelende term voor zowel voedselallergie en voedselintolerantie.
Kortom voedselovergevoeligheid betreft alle overgevoelige reacties op voedsel.
Het is voor anderen soms moeilijk te begrijpen dat een kind van gewone “gezonde “ voedingsmiddelen vervelende klachten kan krijgen en er zelfs soms erg ziek van kan worden.
VOEDSELINTOLERANTIE
De stoffen die een reactie bij voedselintolerantie kunnen veroorzaken noemen we triggers. Een voorbeeld van een trigger is het conserveermiddel sulfiet of stoffen zoals biogene-aminen.
Andere vormen van voedselintolerantie zijn lactose-intolerantie en fructose- intolerantie. (zie buikklachten).
ETIKETTEN
Allergenen zijn eiwitten die allergische reacties kunnen opwekken. De Europese Unie heeft bepaald dat de voedselallergenen en triggers die de meeste voedsel overgevoeligheidsreacties veroorzaken op het etiket vermeld moeten worden.
Van onderstaande 14 voedselallergenen/triggers moet op het etiket worden aangegeven of ze voorkomen in het product:
- glutenbevattende granen, zoals tarwe, rogge, gerst, haver, spelt en kamut
- ei
- vis
- pinda
- noten
- soja
- melk en ook lactose
- schaaldieren
- weekdieren
- selderij
- mosterd
- sesamzaad
- sulfiet
- lupine
VOEDSELALLERGIE
Bij voedselallergie maakt het immuunsysteem specifieke antistoffen tegen bepaalde eiwitten (allergenen) die in een voedingsmiddel voorkomen. Door de reactie die in het lichaam plaats vindt door deze antistoffen ontstaan er lichamelijke klachten. Deze antistoffen zijn met laboratorium onderzoek aan te tonen. Maar helaas is het niet zo dat als je antistoffen hebt tegen een voedingsmiddel je ook altijd klachten hebt als je dit voedingsmiddel eet. Dit maakt het extra moeilijk om een goede diagnose te stellen bij voedselallergie.
De klachten bij voedselallergie kunnen heel divers zijn bijvoorbeeld:
- jeuk in mond of keel
- opzetten van de lippen
- misselijkheid, braken
- buikpijn, diarree of juist obstipatie
- astma
- atopisch eczeem
- urticaria (jeukende uitslag)
- voedselweigering
Voedselallergie kan in zeldzame gevallen ook aanleiding geven tot ernstige levensbedreigende reacties zoals glottis oedeem (opzetten van keel en tong), anafylactische shock, ernstige astma aanval.
DIAGNOSTIEK
Voor een goede behandeling is het eerst noodzakelijk dat er een goede diagnose wordt gesteld: ontstaan de klachten door voedselovergevoeligheid en voor welk voedingsmiddel/allergeen is het kind dan overgevoelig.
De kinderdietist levert een bijdrage aan de diagnostiek van voedselovergevoeligheid. Hierbij wordt gebruik gemaakt van onderzoek gegevens van de verwijzende arts en van de informatie die kind en ouders over het klachtenpatroon en de gebruikte voeding. Het kan nodig zijn om langere tijd een voedingsdagboek bij te houden waarin voeding en klachten worden genoteerd.
BEHANDELING
De behandeling van voedselovergevoeligheid bestaat uit het vermijden van het voedingsmiddel waarop het kind reageert. Met als doel vermindering van de klachten.
De kinderdietist leert kind en ouders het betreffende allergeen te vermijden in de voeding. Dit is minder eenvoudig dan het lijkt: veel allergenen zijn verwerkt in voedingsmiddelen die je kant- en- klaar koopt. Zo kunnen bijvoorbeeld koekjes, soep uit blik, pasta en kant en klare vleeswaren: o.a. ei, noten, pinda of soja bevatten zonder dat je dit direct kan zien.
De kinderdietist zal een voedingspatroon adviseren dat volwaardig is en bij de leeftijd van het kind past. Zonodig wordt er aanvulling van vitaminen of mineralen geadviseerd. Er is extra aandacht voor het niet onnodig beperken van de voedselinname en voedselkeuze.
NIET ONNODIG OP DIEET
Wanneer het onduidelijk is of het kind (nog) overgevoelig is voor een bepaald voedingsmiddel doet de kinderdietist een voorstel voor herintroductie of provocatie van verdachte allergenen/triggers (in overleg met de arts).